pokusy, ale w pokoju nie było ani ikony, ani najmniejszego choćby obrazka.
– No, proszę. – Mikołaj Wsiewołodowicz z zadowoleniem kiwnął głową. – Przynajmniej nie będzie zapalenia. A teraz pani. I odwrócił się do leżącej damy gołymi, poharatanymi plecami. Zaczęły się jeszcze gorsze tortury. Usiadłszy na tapczanie, pani Polina zaczęła wycierać białą skórę swojego wybawiciela, z trudem powstrzymując się, by jej nie pogłaskać dłonią. Szczególnie kłopotliwe były chwile milczenia. Przez lata klasztornego życia zapomniała nawet, że takie przerwy w rozmowie są najniebezpieczniejsze. Od razu słychać własny przyspieszony oddech, a w skroniach zaczyna stukać. Polina Andriejewna nagle zaczęła wstydzić się swego dezabilu i rozejrzała się wokoło – co by takiego włożyć? Ale nic nie znalazła. – Zimno? – spytał gospodarz, nie odwracając się. – A niech pani narzuci burkę, nic innego i tak nie ma. Pani Lisicyna podeszła po zimnej podłodze do okna, owinęła się w ciężką, ostro woniejącą owczą skórę. Zrobiło się nieco spokojniej, a wiejący przez dziurę wiatr przyjemnie studził zarumienioną twarz. W dali, u stóp mierzei, stała grupka mnichów i na coś czekała. Potem otworzyły się drzwi kaplicy Pożegnalnej, wyszedł z niej człowiek bez twarzy, w czarnym, spiczaście zwieńczonym stroju. Zebrani skłonili się przed nim w pas. Tamten przeżegnał ich i skierował się w stronę brzegu. Dopiero teraz pani Polina zauważyła łódkę z wioślarzem. Czarny człowiek usiadł na dziobie plecami do Kanaanu i czółno popłynęło ku Rubieżnej. Tam, nad samą wodą, czekały na niego jeszcze dwie takie same postaci bez twarzy, w pustelniczych kapturach. – Brat Kleopa wiezie do pustelni nowego pokutnika – mrużąc oczy (etui z okularami zostało na podłodze nieczynnego pawilonu razem z sukienką), powiedziała pani Lisicyna do gospodarza, który też podszedł do okna. – Nazywa się ojciec Hilariusz. Spieszno mu opuścić ziemski padół. Uczony człowiek, przez wiele lat studiował teologię, ale najważniejszego o Bogu nie zrozumiał. Pan chce od nas nie śmierci, tylko życia... – Uwaga bardzo w porę – szepnął wprost do ucha pan Mikołaj, po czym znienacka wziął ją za ramiona i odwrócił do siebie. Patrząc z góry, spytał kpiąco: – No więc – po kim wdowa, czyja narzeczona? I nie czekając na odpowiedź, objął i pocałował w usta. W tym momencie Polina Andriejewna przypomniała sobie straszny obraz, który widziała dawno temu, jeszcze w dzieciństwie. Jechała malutka z rodzicami w gości do sąsiedniego majątku. Pędzili szybko, z wiaterkiem, po pokrytej śniegiem rzece Moskwie. Przed nimi jechały sanie z podarunkami (zbliżały się święta). Nagle rozległ się suchy trzask, na gładkiej białej powierzchni pojawiła się czarna szczelina i nieodparta siła pociągnęła w nią zaprzęg – najpierw sanie ze stangretem, potem chrapiącego, bijącego przednimi kopytami konia... Ten właśnie trzask, który wbił jej się w pamięć na zawsze, usłyszała teraz. Znów zobaczyła jakby na jawie: spod czystej bieli wychodzi na powierzchnię coś ciemnego, strasznego, palącego i rozlewa się coraz szerzej, coraz szerzej. Zadrżała, wparła się rękoma w pierś uwodziciela, rzekła błagalnie: – Mikołaju, miły, proszę się ulitować... Niech mnie pan nie dręczy! Nie mogę... W żaden sposób nie mogę! I tak szczerze, z dziecięcą prostotą to powiedziała, że słodki kusiciel wypuścił ją z objęć, zrobił krok do tyłu, skłonił się żartobliwie. – Szanuję pani wierność narzeczonemu i więcej nie ośmielę się wystawiać jej na próbę. Teraz dopiero Polina Andriejewna go pocałowała, ale nie w usta – w policzek. Chlipnęła: – Dziękuję, dziękuję... Za... za zmiłowanie. Mikołaj Wsiewołodowicz westchnął z żalem. – Tak, to z mojej strony wielka ofiara, ponieważ miła pani jest niezwykle pociągająca, zwłaszcza z tym siniakiem. – Uśmiechnął się, zauważywszy, że dama pospiesznie odwróciła głowę w bok i spojrzała na niego z ukosa. – Jednakże w podzięce za moją bohaterską powściągliwość proszę mi przynajmniej powiedzieć, kto jest tym szczęśliwcem. Komu dochowuje pani takiej niezachwianej wierności, nie bacząc na ustronność miejsca, uczucie